อันตราย! จากการทานยาลดไขมัน ยากลุ่ม Statin

อันตราย! จากการทานยาลดไขมัน ยากลุ่ม Statin

ยากลุ่ม Statin

HMG CoA reductase inhibitor [ statin ]

ยาในกลุ่มนี้ประกอบด้วย 

-Lovastatin[ 20-80 mg]

-Simvastatin [ 20-80mg ]

-Fluvastatin [20-80 mg ]

-Atrovastatin [10-80 mg]

ยาในกลุ่มนี้

ลด LDL ได้ร้อยละ 18-55% 

เพิ่ม HDL ได้ร้อยละ 5-15%

ลด TG ได้ร้อยละ 7-30%

พบว่าการให้ยานี้เพื่อลดไขมัน จะทำให้อัตราการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดลดลง

ผลข้างเคียงของยา จะทำให้เกิดการอักเสบของกล้ามเนื้อและตับ

ข้อห้าม

ใช้ในผู้ป่วยที่มีตับอักเสบเฉียบพลัน และตับอักเสบเรื้อรัง และห้ามใช้ร่วมกับยา cyclosporin ยารักษาเชื้อรา ยาจะออกฤทธิ์ที่ตับทำให้ไขมัน LDL Chloresterol ลดลง

ประสิทธิภาพของยา

หากสามารถลดไขมัน LDL ได้ประมาณ 40 มก % จะสามารถ 

ลดอัตราการเสียชีวิตได้ร้อยละ 10 

ลดอัตราการเสียชีวิตจากโรคหัวใจลงร้อยละ 20 

ลดอัตราการเกิดโรคหัวใจได้ร้อยละ 23 

ลดการเกิดโรคหลอดเลือดสมองได้ร้อยละ 17

เมื่อไรจึงจะใช้ยา Statin

การจะใช้ยา Statin เพื่อลดไขมันในเลือดมีองค์ประกอบที่พิจารณาอยู่สองประการ

ประการแรกคือระดับไขมันในเลือด

ความเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจ

ไขมันในเลือดสูงจะหมายถึงระดับ total cholesterol level เท่ากับหรือมากกว่า 240 (mg/dL) หรือไขมัน low-density lipoprotein cholesterol (LDL, or “bad” cholesterol) เท่ากับหรือมากกว่า 130 mg/dL แพทย์จะรักษาไขมันในเลือดสูงจะต้องมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด 

ปัจจัยเสี่ยงได้แก่

• ประวัติครอบครัวเป็นโรคไขมันหรือ โรคหลอดเลือดหัวใจ
• ไม่ออกกำลังกาย
• ความดันโลหิตสูง
• สุขภาพโดยทั่วไปไม่ดี
• เป็นโรคเบาหวาน
• อ้วนหรือน้ำหนักเกิน
• สูบบุหรี่
• โรคหลอดเลือดแข็ง

การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการรักษาไขมันในเลือดสูง

การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจะเป็นวิธีการรักษาหลักในการลดไขมันในเลือด วิธีการได้แก่

หยุดสูบบุหรี่

รับประทานอาหารเพื่อสุขภาพ

ออกกำลังกายวันละ 30 นาที

การจัดการเรื่องความเครียด

หลังจากปรับเปลี่ยนพฤติกรรมแล้วระดับไขมัน (LDL) cholesterol ของท่านยังสูง และหากมีปัจจัยเสี่ยงต่อโรคหัวใจ แพทย์จะพิจารณาให้ยาลดไขมัน statin เพื่อรักษาไขมันในเลือด

• ไขมันในเลือดสูง
• ความดันโลหิตสูง
• เป็นโรคเบาหวาน
• อ้วนหรือน้ำหนักเกิน
• ประวัติครอบครัวเป็นโรคหัวใจ
• ไม่ออกกำลังกาย
• ดื่มสุราอย่างมาก
• เครียด
• อายุมาก
• สูบบหรี่
• โรคหลอดเลือดแข็ง
• รักษาไขมันในเลือดแล้วจะหยุดยาลดไขมันได้หรือไม่

การจะพิจารณาว่าจะหยุดยาหรือไม่ มีหลักพิจารณาอยู่หลายประการ

ระดับไขมันก่อนการรักษา หากไขมันก่อนการรักษาสูงมาก การควบคุมโดยใช้การออกกำลังกายและการคุมอาหารอาจจะไม่เพียงพอ อาจจะจำเป็นต้องใช้ยา

ความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ หากมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจสูงก็ไม่ควรหยุดยา

โรคประจำตัว หากท่านมีโรคประจำตัวที่เสี่ยงต่อการเกิดผลข้างเคียงของยา ถ้าไขมันไม่สูงมาก และท่านปรับเปลี่ยนพฤติกรรมได้ดี ก็อาจจะหยุดยาได้

แต่หลังจากหยุดยาหรือลดยาท่านจะต้องปรับพฤติกรรม และไปตามแพทย์นัด

ผลข้างเคียงของยา

กล้ามเนื้ออักเสบ พบได้ไม่บ่อย หากไม่จัดการก็อาจจะกลายเป็นกล้ามเนื้อถูกทำลายมากจนไตวาย ปัจจัยที่ส่งเสริมทำให้เกิดกล้ามเนื้ออักเสบได้แก่

• อายุมาก
• รูปร่างเล็ก
• เพศหญิง
• เป็นโรคตับหรือโรคไต
• ต่อมไทรอยด์ทำงานน้อย
• ดื่มสุรา
• รับประทานยาหลายชนิด

อาการปวดกล้ามเนื้อพบได้ร้อยละ 5 - 10 โดยมีอาการที่สำคัญคือปวดกล้ามเนื้อ โดยทั่วไปเจาะเลือดหาระดับCPK มักจะไม่สูง หากผู้ป่วยปวดไม่มากขึ้น และทนอาการปวดได้ก็แนะนำให้รับประทานยาต่อ หากปวดมากขึ้นจนทนไม่ได้หรือค่า CPK สูงก็ให้หยุดยา

ตับอักเสบ

พบว่าเกิดตับอักเสบร้อยละ 0.5-2%โดยจะต้องตรวจเลือดพบว่าค่า SGOTสูงมากว่าค่าปกติ 3เท่า 2 ครั้งห่างกันเป็นสัปดาห์ เมื่อลดขนาดของยาค่านี้ก็จะลดลง

ผลข้างเคียงที่พบบ่อยแต่ไม่อันตรายได้แก่

ปวดกล้ามเนื้อ พบบ่อยที่สุด

คลื่นไส้

ท้องร่วง

ท้องผูก

ผลข้างเคียงที่เป็นอันตราย

ตับอักเสบเฉียบพลัน หากค่าผลเลือดไม่สูงมากก็รับประทานยาต่อ ยาที่จะส่งเสริมทำให้เกิดตับอักเสบได้แก่gemfibrozil และ niacin

ปัญหาเกี่ยวกับกล้ามเนื้อ หากรับประทานยาในขนาดสูงจะมีความเสี่ยงต่อการเกิดกล้ามเนื้ออักเสบ ในรายที่รุนแรงกล้ามเนื้อจะตาย และทำให้เกิดไตวาย

เพิ่มระดับน้ำตาลในเลือด

มีรายงานว่ายานี้อาจจะทำให้ความจำเสื่อม แต่เมื่อหยุดยาอาการก็กลับสู่ปกติ

simvastatin atrovastatin rosuvastatin lovastatin

การใช้ยานี้ร่วมกับยาอื่น

ยานี้หากใช้ร่วมกับ gemfibrozil จะทำให้เกิดกล้ามเนื้ออักเสบเพิ่มมากขึ้น สำหรับยา fenofibrate, bezafibrate, หรือ ciprofibrate เกิดกล้ามเนื้ออักเสบได้น้อย

อยากให้อ่านทำความเข้าใจครับว่า “ยา” ก็ไม่ใช่คำตอบเสมอไป แล้วถ้าไม่ต้องทานยา จะทำอย่างไร? 

Click มาเพื่อดูว่าไม่ต้องทานยาต้องทำอย่างไร Detox หลอดเลือด